Dr Irena Trzcieniecka-Schneider
Opinia
o zestawie scenariuszy Anny Reczyńskiej
„Myślę, bo jestem”
Omawiana praca stanowi zestaw trzynastu scenariuszy lekcji dla dzieci w wieku pięciu i sześciu lat. Scenariusze powstały według popularnego w Europie i w USA programu Mathew Lipmana filozofowania z dziećmi, w Polsce upowszechnianego głównie przez prof. Roberta Piłata. Program ma na celu wyrobienie u dzieci umiejętności samodzielnego myślenia, poprawnego rozumowania oraz wyboru i wykorzystywania informacji. Wszystkie te umiejętności są niezbędne w dalszym procesie kształcenia, ale wówczas rozwijanie ich jest często opóźnione i znacznie trudniejsze. Każdy scenariusz składa się z przypomnienia dzieciom (za pomocą pytań) tematyki poprzedniej lekcji, krótkiego opowiadania, którego bohaterami są sześcioletni Mikołaj i pięcioletnia Agatka, pytań wprowadzających do dyskusji, propozycji zabawy związanej z tematyką opowiadania i krótkiego podsumowania.
Na tle podręczników i materiałów przeznaczonych do pracy z dziećmi w tym wieku scenariusze Anny Reczyńskiej wyróżniają się zdecydowanie pod względem języka, w jakim formułowane są opowiastki wprowadzające - znakomite literacko, a równocześnie całkowicie zrozumiałe dla przedszkolaków. Tematyka jest dostosowana do współczesnych problemów dzieci przy zachowanych, w pełni polskich, realiach. Szczególnie wartościowa może okazać się opowiastka ucząca, jak odróżniać rzeczywistość od fikcji – znane są liczne przypadki dzieci, które ulegały wypadkom próbując naśladować bohaterów kreskówek.
Opracowanie „Myślę bo jestem” pozwala poruszyć z dziećmi tematy, na które nie mają czasu zapracowani rodzice, takie jak przyjaźń, odpowiedzialność, miłość, ale i zachowywanie ustalonych reguł. Podaje sposób omawiania tych problemów znakomicie dostosowany do sposobu myślenia i percepcji dzieci w tym wieku. Jednocześnie wyrabia umiejętność brania udziału w dyskusji, uzasadniania swojego zdania, wykorzystywania i przetwarzania podanych informacji, a więc umiejętności, które są konieczne w dalszych latach nauki. Są to umiejętności sprawdzane na testach kompetencji każdego szczebla, a zarazem, co pokazują badania ostatnich lat, najsłabiej opanowane w szkole.
Omawiany zestaw scenariuszy uważam za szczególnie wartościowy zarówno ze względu na jego walory dydaktyczne, jak i wychowawcze. Może być wykorzystany zarówno przez indywidualnych rodziców do rozmów z dziećmi, jak i – przede wszystkim – do prowadzenia warsztatów z dziećmi pięcio- i sześcioletnimi. Należałoby zasugerować Autorce opublikowanie omawianego zestawu, ponieważ na dość ubogim i jednostajnym pod tym względem rynku polskim byłaby to pozycja naprawdę wartościowa.
